|
تاریخ انتشار:28.02.2015
ابزارهای سازماندهی همگرائی پایدار
در جامعه ایران کدامند؟
بخش هشتم از مباحث مربوط به همگرائی
از: سعید صالحی نیا
salehinia@aol.com
26 فوریه 2015
مقدمه:
در مباحث قبلی (1) مروری داشتم به رویکردهای متضاد راست و چپ در
موضوع همگرائی. توضیح دادم که تلاش برای همگرائی در جامعه ایران
امریست ضروری . سوال اینست که چه محورهائی می تواند همگرائی پایدار
را امکانپذیر سازد؟ چه نیروها و جنبشهائی مانع همگرائی جامعه هستند
و چه جنبشی می تواند حول چه محورهائی به همگرائی پایدار کمک کنند؟
نیاز به همگرائی از این رو مطرح است که جامعغه ایران مثل هر جامعه
، یکدست نیست. هم تضادهای طبقاتی انرا چند تکه می کند و هم
اختلافات ملی و مذهبی. تاریخ ایران تاریخ کشاکشها و تضادهاست. روی
بستر نظامهای مبتنی بر اسثمار روی بستر نظامهای دیکتاتوری و فرهنگ
پیش مدرن، جامعه هرگز نتوانسته وارد گفتمان مدرن همگرائی بشود.
انچه جامعه را همگرا کرده ، مدلهای سرکوب مدلهای تحمیق و فریب
افکار عمومی بوده و هست.
در مقالات گذشته (1)، سه گفتمان اساسی را در موضوع همگرائی معرفی
کردم: گفتمان پیش مدرن ایرانی –شرقی ، گفتمان مدرن پروغرب و
پروکاپیتالیستی و گفتمان همگرائی سوسیالیستی. توضیح دادم که حتی
گفتمان همگرائی سوسیالیستی هم دچار مغضلات نظری عدیده است و تا
همین امروز نتوانسته به هدف همگرائی مخاطبین خودش حتی تحقق بدهد.
در این مقاله کوتاه سعی می کنم به این سوال پاسخ بدهم که چه
ابزارهائی برای سازماندهی همگرائی پایدار، از دیدگاه همگرائی
سوسیالیستی وجود دارد؟
(1)چه اهدافی؟ و چرا اختلاف در تعیین اهداف؟
بحث در مورد ابزارهای تحقق یک هدف نمی تواند از بحث اهداف جدا بشود.
برای سازماندهی همگرائی باید از ارائه اهداف اغاز کرد. اهدافی که
بتواند در حین به رسمیت شناختن امر اختلاف (چه فکری و چه طبقاتی)
بتواند جامعه حول خود متمرکز کند تا نیروی جمعی قدرت جلو بردن
بیابد.
تعیین اهداف هم طبعا مشروط است به اینکه دیروز و امروز را بشناسیم
و ضرورتها را بدانیم و بین امروز و فردا بتوانیم اهداف کوتاه مدت و
میان مدت و بلند مدت را تمیز دهیم. وقتی اهداف تعیین شدند طبعا طرح
ارائه ابزار هم بر اساس انها معین می شود. لذا اگر در ارائه
گارپایه همگرائی اختلاف نظر و تضاد نظر هست ، دلیلش اینست که درک و
برداشت ما از اهداف با هم مغایرت دارد.
از جایگاه جنبشی که اهداف انسانگرائی آزادی خواهی ، برابری طلبی و
نفی استثمار انسانها را برمی گزیده ابتدا باید پرسید چرا این اهداف؟
چرا جنبشهای دیگر مثلا اهدافی مثل "اشتراک در زبان فارسی " "گدشته
گوهربار ایرانی و "فرهنگ غنی ایرانی" و "ائین حکومتگری ایرانی" را
هویت خود اعلام می کنند هم باید پرسید چرا این اهداف؟!
لذا بحث در تعیین ابزارها در مرحله اول بحث در برررسی چرائی تفاوت
در اهداف است.
در مقالات قبلی (1) من اشاره به سه جنبش و گفتمان کردم که اینها سه
گرایش در همگرائی را نمایندگی کرده اند.
اهداف از دیدگاه همگرائی سوسیالیستی:
الف: پایان دادن به بساط رژیم اسلامی با تکیه به انقلاب مردم:
از دیدگاه همگرائی سوسیالیستی ، هدف اولیه برای همگرا شدن اینست که
جامعه ایران از ننگ دیکتاتوری حکومت اسلامی و همه جناح هایش خلاص
شود. بدون عبور از دیکتاتوری و ساختن فضای آزاد نمی شود به اهداف
میانه و بلند مدت دست یافت.انقلاب اجتماعی و سیاسی در مرحله اول
باید همه این رژیم کنونی ایران و قوانینش را پائین بکشد تا بستر
گذار به جامعه ازاد و برابر شکل گیرد.
ب: پذیرش اصل آزادی بدون قید و شرط بیان، حق همه انسانها در
برخورداری از مواهب زندگی (تحصیل، مسکن، شادی و امید به زندگی و
اشتغال و سازندگی و حرمت انسانیو ..)
ج: پایان دادن به جرم سیاسی ، زندان سیاسی ، شکنجه ، اعدام ، حبس
ابد و اساسا "ابزار تنبیه" برای کنترل رفتار انسانها
د: پذیرش اصل برابری انسانها اعم از خواستگاه ملی جتسی ،قومی ،
مذهبی، زبان و طبقاتی ، هر آنچه مایه جدا یسازی انسانهاست به منظور
حکومت به آنها
ه: حق مشارکت مستقیم مردم به سرنوشتشان ، عبور از اشکال نیابتی
حکومت مثل دموکراسی یا نظام شورائی و سازمان دادن نهادهای مشارکت
مستقیم و بلاواسطه مردمی.
و: رعایت طبیعت و حقوق حیوانات و استفاده از علوم برای ایجاد
دینامیزم متعادل و پایدار برای همسازی زندگی انسان با طبیعت.
ز: عبور از فرهنگ شرقی و جهان سومی پیش مدرن، نقد همه جانبه همه
تاریخ گذشته ، سازماندهی رنسانسی که انسان محوری ، عفل محوری و علم
محوری را نمایندگی کند.
ح: طراحی برنامه گذار برای پایان دادن به کار مزدی ، بهره کشی
سرمایه داری و پایان دادن به مرزکشی های قومی و ملی و سازماندهی
جامعه مبتنی بر مشارکت انسانها با تکیه بر هویت انسانی. طراحی
قانونگذاری انسان محور ، ازادیخواه و برابری طلب و مدرن.
(2)مخاطبین روایت سوسیالیستی همگرائی کیانند و کجا ایستاده اند؟
طبعا هر گفتمان و روایت، مخاطبان خود و مخالفان خود را
دارد.همگرائی سوسیالیستی هم باب طبع جنبشهای راست و حامیان بردگی
سرمایه داری و ناسیونالیزم و مذهب نیست! بخشی از جامعه که در ماندن
منایبات عقب مانده بهره برده اند در مقابل این تلاش برای همگرائی
مقاومت خواهند کرد و به مبارزه برخواهند خواست! نبرد بین گفتمانهای
همگرائی متضاد بخشیست از واقعیت سیاسی موجود در جامعه ایران و جهان!
از دید من گفتمان همگرائی سوسیالیستی بیشترین پتانسیل را دارد برای
رشد کردن از این جهت که اکثریت جامعه در حال به حاشیه کشیده شدن و
فقیر شدن هستند.از اینجهت که دعواهای مذهبی و قومی در مقابل منافع
آنان هست و با عروچ چنگهای خونین مذهبی و قومی مردم بیشتر متوجه می
شوند که نمی شود در دنیای کنونی همگرا شد برای زبان همگرا شد برای
منافع قومی و ملی یا منافع سرمایه داری! نمی شود با حکومتهای حامی
این سیاستها "همگرا" شد!
چامعه انسانی بیش از هر زمان در تاریخ می فهمد که همگرائی که می
تواند انسان را به کرسی زندگی بنشاند نمی تواند هویت قومی و ملی یا
منافع طبقاتی محدود را که بر سود استوار است ، محور خود قرار دهد!
مخاطبین همگرائی سوسیالیستی البته در اکثریت خود فاقد خوداگاهی
طبقاتی و فرهنگی هستند.در اکثریت خود توسط نظامها و فرهنگهای عقب
مانده و مدیای حاکم فریب خورده اند.لذا اینجا تناقضی است بین انچه
چامعه می فهمد و انچه منافعش را نمایندگی می کند.
صف بندی کنونی بشریت دچار یک تناقض دردناک است.اکثریتی که منافعی
در وضع موجود ندارند دچار سردرگمی هستند.بین منافعشان و انچه عملا
مرتکب می شوند همخوانی نیست. عموما در صف دشمنان خود ایستاده اند!
اینجا دقیقا مسئله تلاشگران همگرائی سوسیالیستی است! تناقضی که
باید برنامه عمل به سراغش برود و حلش کند:
(2)ابزارهای سازماندهی همگرائی مدرن و انسان محور و سوسیالیستی:
بعد از ارائه رئوس اهداف همگرائی سوسیالیستی که به جهت پایان دادن
به اصل ناهمگرائیها توان و پتانسیل واقعی پایداری دارد، باید به
سراغ این سوال رفت که ابزارهایش کدامند؟
الف: اولویت سازماندهی همگرائی چپ:
در مقالات گذشته و در پروژه مناظره توصیح دادم که همگرائی در دو
سطح صروریست و ممکن: یکی همگرائی درون بلوک چپ است.دیگری همگرائی
در سطح کلیت چامعه. از جمله شرط مقدم همگرائی کلیت جامعه،
سازماندهی همگرائی در چپ جامعه است. همگرائی در بلوک چپ بقیه اقشار
میانی و ناپایدار را می تواند به زیر چتر در اورد.تجربه انقلاباتی
که در قرن بیستم پرچم سوسیالیزم را بداشتند اینرا بخوبی نشان می
دهد که اقشار میانی (خرده بورژوازی و بورژوازی کوچک) بخاطر موقعیت
متزلزل خود بدبال "قدرت" زیر چتر ان می روند که هژمونی قدی تری
ایجاد می کنند.
ب: سازماندهی همگرائی به شیوه سیاسی و نه ایدئولوژیک
زبان ارتباطی برای سازماندهی همگرائی باید سیاسی باشد.برنامه های
مشخص سیاسی ارائه شوند و مناظره ها نه بر اساس "اعتقادها و باورها"
بلکه بر اساس برنامه های عمل مشخص و چز به چزء انجام شود.هر مسئله
اجتماعی بطور مستقل بررسی شود و انکه پاسخ منطقی تر علمی تر و عملی
تری دارد بتواند برنامه خود را به برنامه عمل همگرائی تبدیل کند.
چ: تاکیید بر فضاسازی برای مناظره های گسترده اجتماعی فراحزبی و
سازمانی برای یافتن اشتراکات و اختلافات:
فضائی که بشود مبنای همگرائی را گذارد از دید من پروژه های مناظره
سیاسی و فرهنگی هستند. هدف این مناظره ها شکستن مباحث کلی و بررسی
علمی و مورد مورد و کانکرت مسائل جامعه و شنیدن پاسخهای فعالین
منفرد و حزبی و سازمانیست.اینکه این افکار و برنامه ها در تقابل با
هم قرار گیرد و چالش بشود.اینکه مرزهای مقدس و ممنوعه شکسته شود و
هر چیز و هر تفکر و اعتقاد قابل نقد اعلام شود.
د: نهادهای فراحزبی و سازمانی همگرائی:
همگرائی یک هدف تاکتیکی نیست.محدود به فاز انقلابی هم نمی شود. هم
قدرت سیاسی نیاز به همگرائی مداوم با مردم دارد و هم جنبشهای مختلف
اجتماعی نیاز به دیالوگ و همگرائی دارند.
نهادهای همگرائی از این دیدگاه هم در سطح سیاسی و هم در سطح فرهنگی
هم در سطح خارج کشوری و هم در سطح داخل کشور هم در سطح کلی و هم در
سطح محلها و محیط کار لازمند.هر جا انسانها زندگی می کنند باید این
نهادها را تشکیل داد و کار جمعی را تمرین کرد.خصوصا اینکه در فرهنگ
ایرانی کار جمعی هنوز به باور اجتماعی تبدیل نشده و تمرین زندگی و
کار جمعی باید در همه سطوح انجام شود.
فعالین اجتماعی و سیاسی و فرهنگی باید در این نهادها بیرون از توان
حزبی و سیاسی خود شرکت کنند و راههای همگرائی را بیابند و پراتیک
کنند. روند همگرائی یک روند بی انتهاست. بدون همگرائی تولید
کانسوسهای اجتماعی امکانپذیر نیست.باید همگرائی را از این دیدگاه
دائم گسترده کرد و بیشتر از منافع این حزب و اون حزب یا این جنبش و
اون جنبش را دید.
خلاصه کنم:
این مقاله پایانی از سری بحثها در مورد همگرائی است.فکر می کنم در
این مقطع انچه به نظرم می توانست کمکی باشد برای تلاش برای همگرائی
ارائه دادم.طبعا فرض می گیرم که بسیاری نکات ممکنست از دیدم پنهان
مانده باشد.امیدوارم این بحثها بتواند کمکی باشد به رشد افکار
عمومی و فعالینی که دنیای بهتر را ممکنپذیر می سازند با تلاشهاشان
و ایده های نوئی که خواهند داد.
منابع بیشتر:
(1)آرشیو نقدها به پروژه" همگرائی پایدار ایرانیان" و موضوع
همگرائی (از: سعید صالحی نیا):
پروژه های همگرائی و نبرد سیاسی فرهنگی بین راست و چپ
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/750-پروژه-های-همگرائی-و-نبرد-سیاسی-فرهنگی-بین-راست-و-چپ
نگاهی به پروژه "همگرائی پایدار" ، تلاشی برای ارائه فرمول همگرائی
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/746-نگاهی-به-پروژه-همگرائی-پایدار-،-تلاشی-برای-ارائه-
فرمول-همگرائی
تضاد گفتمانهای انسانگرا و ملی گرا در تلاش برای همگرائی
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/747-تضاد-گفتمانهای-انسانگرا-و-ملی-گرا-در-تلاش-برای-همگرائی
نگاهی نزدیکتر به "هویت ایرانی" در پروژه "همگرائی پایدار ایرانیان"
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/749-نگاهی-نزدیکتر-به-هویت-ایرانی-در-پروژه-همگرائی-پایدار-ایرانیان
نگاهی به مبانی تئوری همگرائی پایدار در تاریخ فلسفه اجتماعی
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/752-نگاهی-به-مبانی-تئوری-همگرائی-پایدار-در-تاریخ-
فلسفه-اجتماعی
سه نگاه به همگرائی در سه گفتمان
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/754-سه-نگاه-به-همگرائی-در-سه-گفتمان
موانع همگرائی در سطح جامعه ایران و جهان از دیدگاه کمونیزم کارگری
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/755-موانع-همگرائی-در-سطح-جامعه-ایران-و-جهان-از-دیدگاه-کمونیزم-کارگری
(2)کلیپهای مناظره سیاسی در موضوع همگرائی:
شماره 56: بررسی موانع همگرائی در جامعه ایران و جهان
با شرکت: بهرام رحمانی و سعید صالحی نیا با مدیریت: سیمین مجد
https://www.youtube.com/watch?v=WRXYEtMGgWo&feature=youtu.be
شماره 55: نگاهی مجدد به تعاریف همگرائی با شرکت: سعید صالحی نیا،
سپهرداد گرگین و مسعود اسماعیل لو
با مدیریت: سیمین مجد
https://www.youtube.com/watch?v=0bkifG1QBgg&feature=youtu.be
شماره 54: همگرائی چیست و خواستگاهش در کدام گفتمان است؟با شرکت:
سعید صالحی نیا، سپهرداد گرگین و مسعود اسماعیل لو
با مدیریت سیمین مجد
https://www.youtube.com/watch?v=H_SvbJ58WJ4&feature=youtu.be
شماره 53: نگاهی نزدیکتر به پروژه "همگرائی پایدار ایرانیان" با
شرکت مسعود اسماعیل لو، سپهرداد گرگین و سعید صالحی نیا
با مدیریت: سیمین مجد
https://www.youtube.com/watch?v=ne6JbnR3-rY&feature=youtu.be
شماره 52: نگاهی انتقادی به همگرائی و پروژه "همگرائی پایدار
ایرانیان"با شرکت مسعود اسماعیل لو، سپراداد گرگین و سعید صالحی
نیا
با مدیریت سیمین مجد
https://www.youtube.com/watch?v=Gmc89MOZfds&feature=youtu.be
________________________________________________________
توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام
دریافت نمیشود.
|
